(Hình ảnh Tại buổi Lễ phát động triển khai Đề án)
Côn Đảo một huyện đảo có ý nghĩa lịch sử cách mạng rất quan trọng không những với Nhân dân tỉnh BR-VT mà còn đối với Nhân dân cả nước, được Đảng và Nhà nước dành nhiều sự quan tâm, chỉ đạo trong việc bảo tồn, khai thác và phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời, Côn Đảo còn có vị trí chiến lược trong hệ thống biển đảo Việt Nam đối với công tác bảo đảm quốc phòng – an ninh, chủ quyền biển đảo quốc gia. Với thế mạnh cảnh quan thiên nhiên cùng với các giá trị lịch sử, du lịch và dịch vụ đang là ngành kinh tế mũi nhọn của huyện đảo, chiếm khoảng 90% tổng thu hàng năm của nền kinh tế Huyện. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi thế và thành tựu đạt được về kinh tế - xã hội thì trong những năm gần đây, Côn Đảo đã và đang phải đối diện với không ít những vấn đề thách thức về môi trường như vấn đề xử lý rác thải, thiếu điện – thiếu nước sinh hoạt, các hệ sinh thái và nguồn tài nguyên của Côn Đảo đang có nguy cơ bị suy thoái do tác động của các hoạt động kinh tế và biến đổi khí hậu, ...
Trước những khó khăn thách thức từ các nguyên nhân khách quan và chủ quan đang ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của Côn Đảo, việc tìm ra giải pháp thúc đẩy tăng trưởng xanh - tăng trưởng kinh tế bền vững, thích nghi với biến đổi khí hậu và hài hòa với hệ sinh thái đặc trưng là nhiệm vụ chính trị hàng đầu. Do vậy việc nghiên cứu và ứng dụng kinh tế tuần hoàn đối với huyện Côn Đảo có thể xem là một trong những giải pháp chiến lược nhằm tạo bước đột phá trong giải quyết các tồn tại mang tính đa mục tiêu như hiện nay, giúp Côn Đảo phát triển kinh tế xã hội bền vững, nâng cao đời sống người dân nhằm đạt các mục tiêu phát triển bền vững của huyện đảo. Việc áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn cho Côn Đảo một mặt có thể đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, mặt khác giữ gìn vệ sinh môi trường, phát huy các giá trị văn hóa, sinh thái, chủ động ứng phó với những thay đổi môi trường, đáp ứng các yêu cầu, chủ trương phát triển bền vững, tăng trưởng Xanh.
Được sự quan tâm chỉ đạo của Lãnh đạo Tỉnh ủy và UBND tỉnh BR-VT, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh đã phối hợp với Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tuần hoàn, Đại học Quốc gia Tp. HCM (đơn vị tư vấn) và UBND huyện Côn Đảo triển khai thực hiện đề án “Nghiên cứu và ứng dụng mô hình Kinh tế tuần hoàn phục vụ phát triển kinh tế - xã hội bền vững huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu giai đoạn 2022 – 2025, định hướng đến năm 2030”.
Ông Phạm Quang Nhật – Giám đốc Sở KH&CN phát biểu tại buổi Lễ phát động
Phát biểu tại buổi Lễ, ông Phạm Quang Nhật – Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ chia sẻ, áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn (KTTH) đang là xu thế của thế giới, được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm trong giai đoạn hiện nay. KTTH đang được xem là giải pháp tối ưu để phát huy các thế mạnh cũng như giải quyết các thách thức, đặt trọng tâm mối quan hệ hài hoà giữa môi trường sinh thái, công bằng xã hội vào và phát triển kinh tế. Việc nghiên cứu ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn nhằm tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế xã hội của địa phương là yêu cầu mang tính cấp thiết. Triển khai đề án áp dụng mô hình KTTH cho Côn Đảo, một mặt có thể đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, mặt khác giữ gìn vệ sinh môi trường, phát huy các giá trị văn hóa, sinh thái, chủ động ứng phó với những thay đổi môi trường đáp ứng các yêu cầu, chủ trương phát triển bền vững, tăng trưởng Xanh mà Đảng và nhà nước đề ra. Đồng thời, sẽ tạo ra nhiều chuyển biến tích cực trong việc phục vụ thúc đẩy tăng trưởng bền vững của huyện đảo, trở thành huyện đảo tiên phong và hình mẫu điển hình trong áp dụng KTTH trong tỉnh và cả nước. Mục tiêu của Đề án theo Quyết định số 495/QĐ-UBND ngày 16/3/2023 UBND tỉnh phê duyệt với 03 mục tiêu:
Một là: Giải quyết các tồn tại và thách thức về vấn đề môi trường, năng lượng tại Côn Đảo hiện đang đối mặt dựa vào Kinh tế tuần hoàn, góp phần xây dựng được nền tảng thể chế, cơ sở hạ tầng và nguồn lực xã hội hướng đến mục tiêu phát triển kinh tế bền vững;
Hai là: Nâng cao năng lực cạnh tranh cụm ngành kinh tế chủ lực, thúc đẩy phát triển du lịch chất lượng cao, thu hút đa dạng nguồn du khách, qua đó tăng doanh thu ngành du lịch cho Côn Đảo cũng như kéo theo sự phát triển bền vững của các cụm ngành kinh tế phụ trợ;
Ba là: Tái tạo nguồn vốn tự nhiên - con người và xã hội dựa trên cách tiếp cận theo mô hình Kinh tế tuần hoàn cho các hoạt động thực tế tại địa phương.
Theo đó có 6 nhóm giải pháp sẽ được triển khai bao gồm, (1) Giáo dục nhận thức về kinh tế tuần hoàn; (2) Giảm thiểu rác thải, không rác thải nhựa; (3) Tuần hoàn nước; (4) Phát triển giao thông xanh và sử dụng hiệu quả năng lượng; (5) Bảo tồn đa dạng sinh học; (6) Du lịch bền vững gắn với áp dụng kinh tế tuần hoàn.
Đồng thời, Ông Phạm Quang Nhật cũng chia sẻ, Đề án sẽ được triển khai qua hai giai đoạn. Giai đoạn I (2022-2025), chuẩn bị các cơ sở pháp lý, giải pháp công nghệ, các phương án hành động và quy chế quản lý cho các đề án, dự án thuộc đề án; triển khai thử nghiệm các chính sách tuần hoàn, các đề án thử nghiệm từ kết quả của các đề án nghiên cứu, kêu gọi đầu tư cho các dự án tích hợp gồm 28 đề tài/dự án/đề án. Giai đoạn II (2026-2030), triển khai mở rộng đề án trên cơ sở thành tựu và bài học rút ra từ giai đoạn trước bao gồm 12 đề tài/dự án, cụ thể là 02 đề tài/dự án được thực hiện mới, 10 đề tài/dự án được chuyển tiếp từ giai đoạn 2023-2025. Trong đó, năm 2023 được xác định là năm bản lề, triển khai gần như toàn bộ các giải pháp, nhiệm vụ trong giai đoạn 2023 – 2025. Về cơ bản, các nhiệm vụ có tính liên kết, đòi hỏi việc triển khai liên tục trong cả giai đoạn 2023 – 2025 và 2026 - 2030.
(Ông Huỳnh Trung Sơn - Phó Chủ tịch UBND huyện Côn Đảo phát biểu lại buổi Lễ)
Phát biểu lại buổi Lễ, ông Huỳnh Trung Sơn - Phó Chủ tịch UBND huyện Côn Đảo cho biết, trong năm 2023, UBND huyện Côn Đảo đề xuất ưu tiên thực hiện các nhiệm vụ có tính chất kế thừa nhằm giải quyết các vấn đề cấp bách hiện nay cũng như định hướng chiến lược cho phát triển bền vững của Huyện như:
(1) - Xây dựng sản phẩm du lịch Côn Đảo tuần hoàn: Ban hành chính sách nghiêm ngặt về môi trường KHÔNG NHỰA 1 LẦN trong tất cả các hoạt động du lịch và sinh hoạt của người dân trên đảo; Tổ chức Điểm du lịch tuần hoàn tại Vườn Quốc gia Côn Đảo, xây dựng du lịch nông nghiệp tuần hoàn, sản phẩm Du lịch Tâm linh Lịch sử tuần hoàn, Sản phẩm khách sạn tuần hoàn, ứng dụng năng lượng tái tạo..;
(2) - Thúc đẩy các hoạt động truyền thông, nâng cao tuyên truyền để người dân thay đổi tư duy về tiêu dùng theo hướng sử dụng các sản phẩm hàng hóa thân thiện với môi trường, nâng cao ý thức về phân loại rác thải tại nguồn nhằm giảm chi phí trong việc sử dụng và tái chế rác thải;
(3) - Tăng cường các chương trình thu gom, xử lý và tái chế các loại chất thải nhằm tăng tỉ lệ tái chế chất thải rắn; Tuyên truyền về phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn, giảm dần sử dụng túi ni lông khó phân hủy và sản phẩm nhựa dùng một lần trong sinh hoạt;
(4) - Xây dựng các chương trình cung cấp nước sạch và tái sử dụng nước thải nhằm tăng tỉ lệ cấp nước sạch và tái sử dụng nước; Tăng tỉ lệ xử lý nước thải và tái sử dụng nước thải cho các mục đích khác nhau trong sinh hoạt và sản xuất kinh doanh dịch vụ tại Côn Đảo;
(5) - Khuyến khích doanh nghiệp tham gia sản xuất, kinh doanh một cách bền vững, ứng dụng các mô hình KTTH, sản xuất, kinh doanh gắn liền với bảo vệ môi trường.
Đồng thời ông Huỳnh Trung Sơn, thay mặt UBND huyện Côn Đảo kêu gọi mỗi cá nhân, tổ chức, sinh sống và làm việc trên địa bàn huyện, cũng như các du khách đến Côn Đảo có những hành động thiết thực, ý nghĩa trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và sinh hoạt hàng ngày để thực hành lối sống xanh, ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong thúc đẩy các mô hình kinh doanh sáng tạo mới vừa giúp doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh hiệu quả vừa hướng đến phát triển kinh tế phi phát thải và bảo vệ môi trường trong tương lại.
(Hình ảnh khách mời tham quan các đơn vị trưng bày tại buổi Lễ)
Ngay sau Lễ phát động, lãnh đạo các sở, ngành của tỉnh, địa phương và khách mời đã tham quan các gian hàng trưng bày mô hình, thiết bị, sản phẩm liên quan đến xử lý và bảo vệ môi trường của các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước như công ty Cổ phần Khoa học Công nghệ Việt Nam, công ty TNHH Hiệp lực Phát triển Việt, HRK, công ty CPĐT PT ECO Việt Nam.