Báo cáo "Toàn cảnh đổi mới sáng tạo mở Việt Nam 2021" được bắt đầu triển thai thực hiện từ tháng 8/2021. Sau hơn 4 tháng triển khai, Báo cáo đã hoàn thiện và sẵn sàng ra mắt. Báo cáo có sự cố vấn nội dung bởi hơn 50 chuyên gia kinh tế hàng đầu tại Việt Nam.

Với mục tiêu cung cấp thông tin toàn diện, đa chiều và cập nhật các xu hướng đổi mới sáng tạo, Báo cáo đã chỉ ra được 03 xu hướng đổi mới sáng tạo đang định hình sự phát triển của doanh nghiệp trong bối cảnh “bình thường mới” hiện nay.

Đó là đổi mới sáng tạo dựa trên lý tưởng tồn tại (Purpose - driven innovation), đổi mới sáng tạo lấy trải nghiệm khách hàng làm trung tâm (Customer experience - centric innovation), đổi mới sáng tạo dựa trên nền tảng công nghệ cốt lõi (Tech-enabled or Tech-based innovation).

Bên cạnh đó, Báo cáo cung cấp bức tranh toàn diện về hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam và trên thế giới. Các độc giả có thể tìm đọc thông tin về hệ sinh thái khởi nghiệp thế giới theo khu vực, theo các quốc gia khởi nghiệp tại châu Á như Ấn độ, Singapore và Việt Nam.

Báo cáo cung cấp cho người đọc cái nhìn về chiều sâu lịch sử khởi nghiệp Việt Nam từ những năm 2000, các thương vụ nổi bật của năm 2021 và những chính sách hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp nổi bật. Tài liệu là nguồn tham vấn hữu ích cho Chính phủ, các nhà hoạch định chính sách quy hoạch hướng phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo mở dài hạn.

Điểm đặc biệt nhất của Báo cáo là bản đồ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo toàn diện, đa chiều với điểm nhấn là 11 lĩnh vực nổi bật: FMCG, Bán lẻ, Giáo dục, Tài chính, Chăm sóc sức khỏe, Martech & Salestech, Logistics & Chuỗi cung ứng, Phát triển bền vững, Nông nghiệp, Du lịch và Lữ hành, Blockchain & Crypto. 

Trong mỗi lĩnh vực, báo cáo nêu lên những thách thức phải đối mặt cùng xu hướng ứng dụng công nghệ và các công ty công nghệ đang cung cấp giải pháp nổi bật tại Việt Nam.

Ví dụ bản đồ liên quan đến ngành bán lẻ chỉ ra chuyển đổi số đang tác động mạnh nhất khi doanh thu bán lẻ trên internet đã tăng 18%, tức hơn 27 tỷ USD. Đại dịch cũng trở thành chất xúc tác thay đổi cách thức mua sắm của người dân, đòi hỏi chuyển đổi mô hình, cần có giải pháp mới.

Ngoài ra, báo cáo còn giới thiệu các đổi mới sáng tạo mở tiềm năng từ startup Việt tiêu biểu trong các lĩnh vực trọng điểm, ví dụ đưa ra giải pháp để kết nối, hỗ trợ vườn ươm hay cách để trở thành liên minh khởi nghiệp.

Ông Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục phát triển thị trường và doanh nghiệp (Bộ KH&CN) cho biết, đây là báo cáo đầu tiên cung cấp bản đồ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Ông nhấn mạnh giá trị mang lại của báo cáo, trong đó dẫn hệ thống đổi mới sáng tạo mở của Singapore thành công trong ba năm qua. Ông cho rằng, cơ chế đổi mới sáng tạo mở giúp cộng đồng doanh nghiệp cùng giải quyết, đưa ra các thách thức ở phạm vi quốc gia.

Ông Đoàn Đức Thuận, chuyên gia tư vấn, đào tạo về chiến lược, marketing và đổi mới sáng tạo cho biết, thông qua bức tranh toàn diện về hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam và trên thế giới, sẽ giúp doanh nghiệp khởi nghiệp tìm ra giải pháp, đối tác tiềm năng và xu thế. Dựa vào kinh nghiệm "thực chiến", ông Thuận cho hay, khởi nghiệp đi liền đổi mới sáng tạo chính là cần "biến ý tưởng thành hóa đơn". Ông chỉ ra bên cạnh hợp tác công nghệ, các doanh nghiệp startup trong đổi mới sáng tạo mở gặp khó trong việc chứng minh tính hiệu quả.

Theo bà Nguyễn Hương Quỳnh, CEO BambuUP, hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam đang theo ba xu hướng mới. Đây là xu hướng đổi mới sáng tạo đang định hình sự phát triển của doanh nghiệp trong bối cảnh bình thường mới hiện nay, dựa trên lý tưởng tồn tại, đặt trải nghiệm khách hàng làm trung tâm và tận dụng nền tảng công nghệ cốt lõi. "Nếu doanh nghiệp biết cách nắm bắt và áp dụng, sẽ dẫn đầu cuộc chơi trong thời kỳ hậu Covid-19", bà Quỳnh nói.

Bà Quỳnh cho rằng, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở ngày càng diễn ra mạnh mẽ, không chỉ đến từ "nguồn lực bên trong" các công ty, dựa trên bộ phận R&D. Ở kỷ nguyên chỉ số, sáng tạo mở còn có hai nguồn đến từ ngoài doanh nghiệp, đó là sự hợp tác, đồng sáng tạo và kết hợp với startup. "Đây là hai nguồn đổi mới sáng tạo giúp doanh nghiệp đi nhanh nhất, tăng gấp 5 lần tốc độ và giảm ít nhất 20-30% đầu tư", bà cho hay.

Báo cáo toàn cảnh đổi mới sáng tạo mở Việt Nam 2021 là một báo cáo thường niên và đây là năm đầu tiên được thực hiện và công bố. Chính phủ coi đổi mới sáng tạo như một lĩnh vực mới trong quản lý nhà nước, một trụ cột mới trong phát triển kinh tế - xã hội và lần đầu tiên chỉ số về đổi mới sáng tạo trở thành tiêu chí đo lường hiệu quả của môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh quốc gia hàng năm.