6 tháng đầu năm 2015 Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 105 cơ sở, qua thanh tra đã phát hiện vi phạm và xử phạt 27 cơ sở, số tiền xử phạt trên 727 triệu đồng. 

Cụ thể, về sở hữu công nghiệp (SHCN): Bộ KH&CN đã tiến hành thanh tra 41 cơ sở, phát hiện vi phạm và xử phạt vi phạm hành chính 20 cơ sở có hành vi xâm phạm quyền SHCN (chủ yếu là về sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu, tên thương mại), tổng số tiền phạt trên 581 triệu đồng; tịch thu tiêu hủy 8.564 sản phẩm vi phạm các loại gồm tấm lợp phibro xi măng, túi xách, dây lưng, giả mạo nhãn hiệu "HERMES", "HERMER&Hình", "H&Hình", vỏ chai nước rửa chén "Soft", chai nhựa plastic; triển khai 11 cuộc thanh tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về đại diện SHCN tại miền Bắc và miền Nam, hiện nay các cuộc thanh tra đang được tiến hành theo quy định.

Về an toàn bức xạ hạt nhân: Bộ KH&CN đã tiến hành thanh tra 15 cơ sở, qua thanh tra đã phát hiện vi phạm và xử phạt 03 cơ sở, số tiền xử phạt 107 triệu đồng. Hành vi vi phạm chủ yếu do tiến hành công việc bức xạ mà không có giấy phép; không báo cáo thực trạng an toàn tiến hành công việc bức xạ định kỳ hàng năm. Đặc biệt, Bộ KH&CN đã tập trung xử lý hành vi vi phạm về nguồn phóng xạ như: để mất nguồn phóng xạ; không thông báo việc mất nguồn phóng xạ; không áp dụng ngay các biện pháp cần thiết để thu hồi nguồn phóng xạ bị thất lạc; lưu giữ nguồn phóng xạ mà không có giấy phép; tự ý tháo dỡ nguồn từ dây chuyền sản xuất để đưa vào kho; làm thay đổi thực trạng nguồn phóng xạ so với hồ sơ đề nghị cấp giấy phép.

Về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng: Bộ KH&CN đã tiến hành thanh tra tại 47 cơ sở, qua thanh tra phát hiện vi phạm và xử phạt vi phạm hành chính 04 cơ sở, số tiền xử phạt 39 triệu đồng. Hành vi vi phạm: không thực hiện công bố tiêu chuẩn áp dụng theo quy định; không thực hiện kiểm định mà cấp chứng chỉ kiểm định phương tiện đo; sử dụng chuẩn đo lường để kiểm định phương tiện đo nhóm 2 không đúng quy định.

Về KH&CN: Bộ KH&CN tiến hành thanh tra đối với 02 tổ chức KH&CN. Kết quả thanh tra cho thấy: Về cơ bản việc công khai, tổ chức thực hiện, đăng ký, lưu giữ kết quả của nhiệm vụ được thực hiện đầy đủ. Tuy nhiên quá trình thanh tra cũng chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế: (i) tiến độ thực hiện còn chậm so với hợp đồng và quyết định được phê duyệt; (ii) chưa có tài liệu chứng minh đánh giá kết quả nghiên cứu và chưa được ứng dụng rộng rãi theo quy định; (iii) chưa thực hiện đầy đủ việc đăng ký và công khai nhiệm vụ KH&CN theo quy định. 

Những kết quả đạt được nêu trên có sự vào cuộc kịp thời của các cơ quan từ Trung ương tới địa phương. Theo Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tỉnh Bình Phước, Thanh tra Sở KH&CN (Thanh tra Sở) đã xây dựng kế hoạch chi tiết, cụ thể bám sát điều kiện thực tế tại địa phương.

Thanh tra Sở đã phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức 07 cuộc thanh tra chuyên ngành tại 69 cơ sở gồm 17 cá nhân và 52 tổ chức, trong đó 05 cuộc về tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng sản phẩm, hàng hóa; 01 cuộc về đo lường và an toàn bức xạ; 01 cuộc về nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ. 

Quá trình thanh tra đã phát hiện và xử phạt vi phạm hành chính đối với 09 trường hợp liên quan đến sử dụng phương tiện đo, tính hợp quy và ghi nhãn hàng hóa. Tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính đã nộp sau thanh tra là 35,562,740 đồng, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do hành vi vi phạm hành chính mà có với số tiền là 3,193,564 đồng.

Còn tại Bắc Giang, Thanh tra Sở KH&CN tỉnh Bắc Giang đã chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị của tỉnh triển khai 03 cuộc thanh tra chuyên ngành liên quan đến hàng đóng gói sẵn, đo lường, chất lượng xăng dầu. 

Thanh tra Sở đã tiến hành thanh tra 40 cơ sở bán hàng đóng gói sẵn trên địa bản 10 huyện, thành phố. Qua thanh tra phát hiện một số vi phạm chủ yếu liên quan đến ghi nhãn hàng hóa, tập trung ở các cơ sở tự đóng gói và phân phối. Đối với các lỗi vi phạm do yếu tố khách quan của chủ cơ sở, Đoàn thanh tra đã tuyên truyền, hướng dẫn, nhắc nhở các cơ sở kinh doanh chủ động khắc phục. Liên quan đến lĩnh vực xăng dầu, Thanh tra Sở đã tiến hành thanh tra 45 cửa hàng kinh doanh, xử phạt vi phạm hành chính với số tiền phạt 5,000,000 đồng.
Đánh giá những kết quả đạt được trong 6 tháng qua, Thanh tra Bộ KH&CN cho rằng, nhìn chung lực lượng chức năng của Bộ KH&CN đã cơ bản hoàn thành khối lượng công việc được giao, đã chủ động, tích cực nghiên cứu và hướng dẫn Sở KH&CN các tỉnh/thành phố triển khai tốt nhiệm vụ thanh tra KH&CN tại địa phương. Kết quả các cuộc thanh tra do các lực lượng chức năng của Bộ KH&CN và các Sở KH&CN thực hiện đã góp phần ngăn chặn, xử lý kịp thời các vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước của ngành; góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của đối tượng được thanh tra, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng.

Được biết, năm 2015 là năm thứ 15 Bộ KH&CN chỉ đạo các địa phương tổ chức thanh tra diện rộng chuyên đề. Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đòi hỏi phải tăng cường quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực quản lý nhà nước của ngành. Bộ KH&CN đã chỉ đạo việc triển khai cuộc thanh tra diện rộng, chuyên đề trên phạm vi toàn quốc với nội dung “thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng, nhãn hàng hóa, mã số vạch và SHCN đối với hàng đóng gói sẵn. Hiện nay Sở KH&CN các địa phương đang triển khai nội dung thanh tra chuyên đề và Thanh tra Bộ KH&CN sẽ tiến hành tổng kết vào cuối năm 2015.