Bức tranh của ATTT Việt Nam năm 2024

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang là trụ cột phát triển kinh tế, xã hội tại Việt Nam, ATTT đã trở thành một trong những yêu cầu cấp bách hàng đầu. Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Bùi Hoàng Phương nhấn mạnh: “Chuyển đổi số chỉ thành công khi an toàn, an ninh mạng được đảm bảo. Đây là yếu tố cốt lõi, không chỉ bảo vệ dữ liệu, mà còn giữ vững chủ quyền số quốc gia”.

Năm 2024 ghi nhận bước tiến mạnh mẽ của Việt Nam trong xếp hạng an ninh mạng toàn cầu, vươn lên vị trí 17/194 quốc gia, một thành tựu đáng tự hào. Đặc biệt, số vụ tấn công mạng trong 9 tháng đầu năm đã giảm 55% so với cùng kỳ năm 2023. Hệ thống giám sát an toàn không gian mạng quốc gia xử lý thành công hơn 14.000 website độc hại, bảo vệ an toàn cho hơn 11 triệu người.

Trung tâm điều hành an toàn, an ninh mạng SOC giúp phát hiện sớm và thực hiện các quy trình ứng phó để xử lý kịp thời các cuộc tấn công mạng.

Những con số ấn tượng này không phải là ngẫu nhiên. Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương chia sẻ: “Các biện pháp như xây dựng hành lang pháp lý, phát triển sản phẩm công nghệ Make in Vietnam, và triển khai mô hình bảo vệ 4 lớp đã phát huy hiệu quả tích cực”.

Chỉ thị của Chính phủ yêu cầu cơ quan, tổ chức dành ít nhất 10% ngân sách công nghệ thông tin (CNTT) cho an toàn thông tin, là minh chứng cho sự cam kết cao độ của lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong lĩnh vực này. Đây không chỉ là đầu tư, mà còn là chiến lược phát triển lâu dài để bảo vệ quốc gia trên không gian mạng.

Dù đạt được nhiều thành tựu, Việt Nam vẫn đối mặt với các thách thức không nhỏ. Lừa đảo trực tuyến gia tăng, thiết bị IoT không rõ nguồn gốc tiềm ẩn lỗ hổng bảo mật, và đặc biệt là tình trạng thiếu hụt nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực ATTT. Những yếu tố này khiến Việt Nam dễ tổn thương trước các cuộc tấn công tinh vi từ tin tặc quốc tế.

Ông Nguyễn Thành Hưng - Giám đốc một công ty công nghệ tại TP.HCM, chia sẻ: “Việt Nam đang phát triển nhanh, nhưng vẫn phụ thuộc nhiều vào công nghệ nước ngoài. Điều này dẫn đến nguy cơ mất kiểm soát dữ liệu và tài nguyên số”.

Make in Vietnam là chìa khóa tự chủ ATTT

Trước thực trạng đó, Make in Vietnam đã trở thành chiến lược trọng tâm. Không chỉ là sản xuất trong nước, mà còn là sự tự chủ trong thiết kế, phát triển và vận hành các giải pháp ATTT. Một số doanh nghiệp công nghệ như Viettel, BKAV và CMC đã tiên phong đưa ra các sản phẩm bảo mật đẳng cấp quốc tế, cạnh tranh trực tiếp với các hãng công nghệ lớn.

Sản phẩm tường lửa, phần mềm diệt virus, hệ thống giám sát an ninh mạng của các doanh nghiệp Việt không chỉ được sử dụng trong nước mà còn vươn tầm quốc tế. Đây là minh chứng cho khả năng sáng tạo, thích ứng nhanh chóng của ngành CNTT Việt Nam.

Ông Lê Quang Huy - Đại diện BKAV cho biết: “Chúng tôi không chỉ tạo ra sản phẩm, mà còn xây dựng lòng tin cho người dùng. Một hệ thống bảo mật Make in Vietnam chính là lá chắn vững chắc nhất trước những mối đe dọa”.

Trong khi Việt Nam tăng cường các biện pháp bảo vệ, không gian mạng vẫn là nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Các nhóm tin tặc quốc tế, thậm chí cả các tổ chức có tổ chức, ngày càng sử dụng các công nghệ AI để thực hiện các cuộc tấn công phức tạp. Việc bảo vệ không chỉ đòi hỏi công nghệ mạnh mẽ mà còn cần một chiến lược quốc gia toàn diện.

Các vụ tấn công nhằm vào hệ thống cơ quan nhà nước, doanh nghiệp lớn trong quý I/2024 tăng 18,7% so với cùng kỳ năm 2023. Điều này đặt ra yêu cầu phải luôn cảnh giác cao độ.

Dù đối mặt nhiều khó khăn, các doanh nghiệp và cơ quan nhà nước tại Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế của mình. Sự đồng lòng, từ chính sách của chính phủ đến nỗ lực sáng tạo của cộng đồng công nghệ, đã tạo nên một hệ sinh thái an toàn thông tin mạnh mẽ.

Nhìn xa hơn, Make in Vietnam không chỉ là một khẩu hiệu, mà còn là con đường dẫn đến một Việt Nam tự chủ, an toàn và vững mạnh trên không gian mạng. Chuyển đổi số thành công không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn củng cố chủ quyền quốc gia trong kỷ nguyên số hóa.