Sau hỏa hoạn thảm khốc tại tòa nhà ITC làm chết 60 người (năm 2002), rồi đến vụ cháy chung cư Carina quận 8 (năm 2018) làm chết 13 người... ông Tuấn (kỹ sư cơ lý thuyết) nghĩ đến việc nghiên cứu một hệ thống thang trượt thoát hiểm hiệu quả cao.

Trên thị trường hiện có một số giải pháp thoát nạn, như ở Trung Quốc có cầu trượt thoát hiểm được lắp tích hợp vào thang bộ; Nhật Bản có ống vải thoát hiểm... Theo ông Tuấn, các giải pháp này đều dẫn tới khả năng cao gây tai nạn. Ví dụ ống vải gây ra va chạm, còn cầu trượt không có lan can đi qua những khúc cua theo cầu thang có thể gây té ngã. Với các loại thang dây thoát hiểm, tác giả cho rằng, ở những căn hộ tầng cao và tâm lý hoảng loạn, họ khó có thể đảm bảo an toàn khi leo từ trên cao xuống.

Mô hình thang trượt thoát hiểm ông Tuấn thiết kế khắc phục những bất cập của giải pháp đang có trên thị trường. Hệ thống có thể lắp đặt bên ngoài tòa nhà nên không chiếm diện tích, hạn chế được khói, cháy nổ trong tòa nhà gây ảnh hưởng việc thoát nạn. Cầu trượt thoát hiểm cũng được bố trí chiếu nghỉ giữa các tầng, mỗi khu vực khoảng 1,5 m ở cạnh nhau.

Kỹ sư Trần Văn Tuấn (68 tuổi) bên mô hình cầu trượt thoát hiểm cho tòa nhà cao tầng. Ảnh: Hà An

Ông Tuấn cho biết, thiết kế chiếu nghỉ là để hạn chế việc chen lấn nhau trong quá trình thoát hiểm, giảm bớt các tai nạn đáng tiếc xảy ra đặc biệt với phụ nữ mang thai, trẻ em, người già... Các máng trượt được thiết kế có độ nghiêng 30 - 40 độ đảm bảo độ dốc không quá lớn để không gây đau khi va vào nhau.

Tùy theo kết cấu tòa nhà, bề rộng máng trượt và vách lan can có kích thước từ 0,8 - 1 m. Trong khi trượt, người dùng có thể vịn tay vào lan can để giảm tốc độ, tránh va chạm với người xung quanh. Theo ông Tuấn, khu vực thoát hiểm bên ngoài tòa nhà có thể thiết kế có mái che hoặc quây kín bằng lớp bảo vệ bên ngoài để vừa đảm bảo an toàn, vừa có thể giữ được độ bền. Vật liệu xây dựng hệ thống thoát hiểm có thể làm bằng thép, đảm bảo chịu lực, độ bền. "Hệ thống này dễ thi công kể cả những tòa nhà có sẵn hay mới xây", ông nói. Về chi phí, tác giả cho rằng hệ thống thoát hiểm bằng cầu trượt không cao hơn so với các loại thang bộ hiện hữu trong tòa nhà.

Khu vực chiếu nghỉ được bố trí ở mỗi đầu cầu trượt chia làm hai khu vực cạnh nhau. Ảnh: Hà An

Hiện sản phẩm mới ở dạng mô hình, được Cục Sở hữu Trí tuệ cấp bằng độc quyền giải pháp hữu ích hồi tháng 1/2022.

Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó chủ tịch Hội Sáng chế Việt Nam, đánh giá mô hình của ông Tuấn rất thiết thực trong bối cảnh xảy ra nhiều vụ hỏa hoạn tại các tòa nhà gây thiệt hại lớn về người thời gian qua. Tuy nhiên ông cho rằng, tác giả cần cân nhắc sử dụng vật liệu để đảm bảo độ dẫn nhiệt thấp, không gây nóng trong quá trình thoát hiểm. Ngoài ra, khu vực chiếu nghỉ cần nghiên cứu về độ bền vì khi trượt ở vận tốc cao, nhiều người cùng xuống khu vực này nên cần có vật liệu có khả năng chịu lực lớn để đảm bảo an toàn.

Cục Cảnh sát PCCC (Bộ Công an) cũng khảo sát mô hình này tháng 9/2022 và gợi ý tác giả nên phối hợp các cơ quan chuyên môn Bộ Xây dựng và các đơn vị liên quan để thử nghiệm, đánh giá, tính toán thiết kế cụ thể. Cơ quan này cũng cho rằng tác giả cần xem xét một số yếu tố như khả năng thoát nạn khi có khói độc, tốc độ trượt cho phép, sự phù hợp của thang đối với những nhóm người khác nhau như phụ nữ có thai, người cao tuổi, trẻ em, người khuyết tật...