Những nội dung này đã được trao đổi trong buổi làm việc ngày 27/11 giữa ông Chu Ngọc Anh, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) với Cơ quan Khoa học, Công nghệ và Nghiên cứu Singapore (A*STAR). Đây là buổi làm việc bên lề nhân chuyến tháp tùng Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân thăm chính thức Singapore và Australia từ ngày 26/11 ​- 2/12.

Tiềm năng hợp tác khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên cả phương diện song phương và đa phương

Tiếp đoàn công tác của Bộ KH&CN, về phía A*STAR đứng đầu là GS Andrew Wee, Phó Tổng Giám đốc điều hành phụ trách về nghiên cứu.

Tại buổi làm việc, GS Andrew Wee đã chia sẻ những tiềm năng hợp tác của A*STAR với Bộ KH&CN Việt Nam. Theo đó, A*STAR là cơ quan hàng đầu của Singapore dẫn dắt các nghiên cứu định hướng kinh tế để thúc đẩy các phát kiến khoa học và phát triển công nghệ đổi mới sáng tạo.

Tại A*STAR, các Viện nghiên cứu Y sinh và Viện nghiên cứu Khoa học vật lý và kỹ thuật dẫn dắt các nghiên cứu có tầm ảnh hưởng để tạo nên sự tiến bộ trong khoa học cơ bản, phát minh sáng chế và công nghệ sẵn sàng được đưa vào sử dụng. A*STAR cũng phát triển rất nhiều quan hệ đối tác công - tư cộng sinh để tăng cường năng lực nghiên cứu và phát triển trong khu vực công và thúc đẩy sự phát triển các doanh nghiệp tri thức. Các lĩnh vực nghiên cứu của A*STAR tập trung như: Hóa chất, vật liệu và năng lượng; Điện tử; Kỹ thuật; Thực phẩm, dinh dưỡng và chăm sóc khách hàng; Truyền thông thông tin; Công nghệ y tế; Dược học và sinh vật học.

Trước những thành công của A*STAR đã đạt được, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh bày tỏ sự ngưỡng mộ và mong muốn sẽ có cơ hội hợp tác, chia sẻ của A*STAR để góp phần thúc đẩy phát triển hợp tác Việt Nam - Singapore nói chung và hợp tác KH&CN Việt Nam - Singapore nói riêng.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh cho biết, hợp tác KH&CN Việt Nam - Singapore đã được xây dựng trên nền tảng hợp tác từ nhiều năm nay và đã có bước tiến cả về đa phương và song phương. Theo đó, trong khuôn khổ hợp tác đa phương, tính đến nay, các hoạt động hợp tác giữa Việt Nam – Singapore về KH&CN được tiến hành thông qua cơ chế hợp tác đa phương trong khuôn khổ các tổ chức và diễn đàn khu vực như ASEAN, APEC, ASEM...

Trong cơ chế hợp tác của Ủy ban KH&CN ASEAN (COST), Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với Singapore - nước chủ trì Chương trình ưu tiên phát triển về Y tế. Trong đó tập trung vào việc nghiên cứu, thúc đẩy sự tương tác giữa giữa các nước thành viên ASEAN, tăng cường liên kết khu vực để ứng phó với bệnh dịch truyền nhiễm trong ASEAN (ví dụ như bệnh sốt rét, sốt xuất huyết, lao phổi và các bệnh truyền nhiễm thông thường khác...); xác định các chiến lược nghiên cứu và các dự án hợp tác nghiên cứu cụ thể để cung cấp các giải pháp sáng tạo về phòng ngừa và điều trị bệnh dịch truyền nhiễm. 

Hợp tác khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo luôn hiện diện trong mối quan hệ hợp tác Việt Nam - Sigapore

Ngoài ra, trong quá trình xây dựng hợp tác ASEAN, Singapore cũng thể hiện vai trò tích cực đối với đẩy mạnh hợp tác KH&CN. Cụ thể, Singapore tham gia xây dựng và hoàn thiện Chương trình hành động KHCN và Đổi mới ASEAN giai đoạn 2016-2025 nhằm mục tiêu thúc đẩy hơn nữa hiệu quả hoạt động của COST; xây dựng Cộng đồng kinh tế ASEAN từ sau 2015 và Sáng kiến Krabin; chủ trì một số Cuộc họp liên quan, chủ động đưa ra một số sáng kiến tăng cường KHCN và Đổi mới ASEAN và được các nước thành viên ASEAN nhất trí thúc đẩy như: Đổi mới ASEAN vì Thị trường toàn cầu (ASEAN Innovation for Global Market); Kinh tế số, Truyền thông mới và Mạng lưới xã hội (Digital Economy, New Media and Social Networking)…

Bên cạnh đó, Singapore còn triển khai một số hoạt động tổ chức các diễn đàn, hội nghị quốc tế để tăng cường hợp tác KHCN và đổi mới trong khu vực ASEAN như: Hội nghị thượng đỉnh các tổ chức KHCN (STO Summit, từ ngày 31/5 - 01/6/2017 tại Singapore), với sự tham dự các tổ chức R&D/ S&T hàng đầu của Hoa Kỳ, EU, khu vực Châu Á Thái Bình Dương và ASEAN, các nhà lãnh đạo cấp cao,  nhà quản lý hàng đầu của các tổ chức KHCN quốc tế, các viện nghiên cứu, các cơ quan chính phủ và các tổ chức quốc tế như: VTT, NIST, SINTEF, Innovate UK and A*STAR.

Sớm cụ thể hóa nội dung hợp tác

Hiện nay, điều phối hợp tác song phương và đa phương về KH&CN của Singapore tập trung một đầu mối là A*STAR, đây cũng là một thuận lợi để lồng ghép các cơ chế hợp tác với nhau, tuy nhiên để tạo điều kiện hỗ trợ các tổ chức KH&CN Việt Nam trao đổi và tiến hành các dự án nghiên cứu, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh đã đề nghị với A*STAR một số nội dung sau:

Thứ nhất, hai bên xem xét, thảo thuận, đàm phán tiến tới ký kết một văn bản pháp lý để tạo căn cứ cho việc khai thác triển khai các chương trình hợp tác nghiên cứu quốc tế.

Thứ hai, đề nghị A*STAR hợp tác phát triển hạ tầng và tiềm lực KH&CN: Đầu tư phát triển và khai thác có hiệu quả các khu công nghệ cao, khu nông nghiệp công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung, khu công nghệ sinh học, hệ thống các phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia.

Thứ ba, đề nghị A*STAR phối hợp đào tạo nâng cao chất lượng, kỹ năng của nguồn nhân lực: Thực hiện chiến lược và kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực KH&CN, trong các lĩnh vực như công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới.

Thứ tư, đề nghị A*STAR hợp tác nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số hóa, thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo trước bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Trước đề nghị từ phía Bộ KH&CN, GS Andrew Wee cho biết, phía A*STAR rất chào đón sự có hiện diện của Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh và mong muốn sớm triển khai hợp tác KH&CN giữa hai bên.

Kết thúc buổi làm việc, hai bên nhất trí sẽ tiếp tục trao đổi thông tin để cụ thể hoá và sớm đưa những nội dung hợp tác KH&CN Việt Nam- Singapore vào triển khai trong thời gian tới.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh trân trọng gửi lời mời đến lãnh đạo A*STAR sang Việt Nam để bàn cụ thể hơn về các lĩnh vực sẽ hợp tác triển khai trong thời gian tới giữa các đơn vị của Bộ với A*STAR. GS Andrew Wee đã vui vẻ nhận lời và sẽ thu xếp có chuyến sang thăm và làm việc với Bộ KH&CN trong thời gian sớm nhất.