Máy hút mùi là thiết bị không thể thiếu trong gian bếp hiện đại, góp phần giữ không khí trong lành và tạo không gian sống thoải mái. Tuy nhiên, việc sử dụng máy hút mùi không hiệu quả có thể gây lãng phí năng lượng và tăng chi phí vận hành. Trước yêu cầu ngày càng cao về tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường, tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13972:2024 “Máy hút mùi - Hiệu suất năng lượng” ra đời, nhằm đảm bảo các sản phẩm máy hút mùi trên thị trường đạt hiệu quả hoạt động tối ưu và tiết kiệm năng lượng. TCVN 13972:2024 do Ban kỹ thuật tiêu chuẩn quốc gia TCVN/TC/E1 Máy điện và khí cụ điện biên soạn, Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam đề nghị, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng thẩm định, Bộ Khoa học và Công nghệ công bố.

Tiêu chuẩn TCVN 13972:2024 đưa ra yêu cầu kỹ thuật và phương pháp đánh giá hiệu suất năng lượng đối với máy hút mùi. Mục tiêu của tiêu chuẩn bao gồm: Đảm bảo hiệu quả hoạt động của máy hút mùi trong việc loại bỏ khói, mùi và hơi dầu mỡ; Tăng cường khả năng tiết kiệm năng lượng và giảm chi phí vận hành; Giảm thiểu tác động đến môi trường bằng cách thúc đẩy sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng; Hỗ trợ người tiêu dùng lựa chọn các sản phẩm chất lượng cao và thân thiện với môi trường.

Ảnh minh họa

Các yêu cầu kỹ thuật trong TCVN 13972:2024

Phân loại máy hút mùi

Tiêu chuẩn phân loại máy hút mùi thành các nhóm dựa trên kiểu dáng và nguyên lý hoạt động, bao gồm:

Máy hút mùi gắn tường: Thường có kích thước lớn, phù hợp với bếp gia đình rộng rãi.

Máy hút mùi âm tủ: Nhỏ gọn, thích hợp với không gian bếp hẹp.

Máy hút mùi đảo: Lắp đặt trên đảo bếp, thường có công suất lớn hơn.

Máy hút mùi tích hợp: Gắn liền với các thiết bị bếp khác như bếp từ hoặc lò nướng.

Hiệu suất năng lượng

Tiêu chuẩn TCVN 13972:2024 quy định các chỉ số hiệu suất năng lượng tối thiểu (MEPS) mà máy hút mùi phải đạt được, bao gồm:

Tỷ lệ loại bỏ không khí bẩn (CADR - Clean Air Delivery Rate): Đây là chỉ số đo khả năng loại bỏ khói, mùi và các hạt dầu mỡ trong không khí. Máy hút mùi phải đạt CADR tối thiểu 70% khi hoạt động ở mức công suất cao nhất.

Hiệu suất quạt: Công suất tiêu thụ của quạt không được vượt quá 0,35 W/m³/h không khí hút ra.

Độ ồn: Độ ồn của máy hút mùi ở chế độ tối đa không được vượt quá 65 dB(A), đảm bảo sự thoải mái cho người sử dụng.

Thiết kế và vật liệu

Lưới lọc: Máy hút mùi phải được trang bị lưới lọc dễ tháo rời và làm sạch. Lưới lọc có thể làm từ nhôm, thép không gỉ hoặc vật liệu nhựa chịu nhiệt, có khả năng giữ lại tối thiểu 90% hạt dầu mỡ.

Động cơ: Động cơ máy hút mùi phải đạt hiệu suất tối ưu, sử dụng công nghệ tiên tiến như động cơ biến tần (inverter) để giảm tiêu thụ năng lượng.

Hệ thống chiếu sáng: Đèn chiếu sáng tích hợp trên máy hút mùi phải sử dụng công nghệ LED, với công suất tối đa không vượt quá 5W mỗi bóng.

Phương pháp kiểm tra và đánh giá

Kiểm tra hiệu suất năng lượng: Máy hút mùi được kiểm tra hiệu suất tại phòng thí nghiệm tiêu chuẩn với điều kiện hoạt động bình thường. Tất cả chỉ số như lưu lượng khí, hiệu suất quạt và tiêu thụ điện năng phải được đo lường chính xác.

Đánh giá độ bền: Máy hút mùi phải trải qua kiểm tra hoạt động liên tục trong 1.000 giờ để đánh giá độ bền và độ ổn định của các bộ phận chính.

Máy hút mùi đạt tiêu chuẩn TCVN 13972:2024 phải được dán nhãn năng lượng theo hệ thống đánh giá từ 1 đến 5 sao. Nhãn năng lượng cung cấp thông tin chi tiết về hiệu suất hoạt động và mức tiêu thụ năng lượng, giúp người tiêu dùng dễ dàng so sánh và lựa chọn.

TCVN 13972:2024 giúp người tiêu dùng sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng, giảm hóa đơn điện hàng tháng. Đặc biệt, các máy hút mùi đạt tiêu chuẩn thường sử dụng động cơ công nghệ cao, giúp giảm tiêu thụ điện mà vẫn đảm bảo hiệu quả hoạt động. Việc khuyến khích sử dụng các sản phẩm hiệu suất cao sẽ giúp giảm lượng khí thải nhà kính và tác động tiêu cực đến môi trường.

TCVN 13972:2024 tạo điều kiện cho nhà sản xuất cải tiến công nghệ, từ đó nâng cao chất lượng và uy tín sản phẩm trên thị trường. Việc công khai các thông tin liên quan đến hiệu suất năng lượng giúp người tiêu dùng dễ dàng đưa ra quyết định mua sắm hợp lý, phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13972:2024 là bước tiến quan trọng trong việc định hướng phát triển ngành công nghiệp thiết bị gia dụng tại Việt Nam. Bằng việc áp dụng các yêu cầu nghiêm ngặt về hiệu suất năng lượng, tiêu chuẩn không chỉ giúp người tiêu dùng tiết kiệm chi phí mà còn góp phần vào nỗ lực bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Các nhà sản xuất, người tiêu dùng và cơ quan quản lý cần phối hợp chặt chẽ để đưa tiêu chuẩn này vào thực tế, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống và uy tín sản phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế.