Bệnh viện Vũng Tàu kiểm định thường xuyên định kỳ 3 tháng/lần các loại máy móc có bức xạ. Trong ảnh: Bệnh nhân chụp CT tại Bệnh viện Vũng Tàu (TP.Vũng Tàu).

Xây dựng quy chế quản lý an toàn bức xạ

Theo ông Đinh Trung Kiên, Phó trưởng Phòng An toàn - Sức khỏe - Môi trường Vietsovpetro, hiện nay, đơn vị có 4 xí nghiệp sử dụng nguồn phóng xạ với các mục đích khác nhau. Các nguồn phóng xạ đều được bảo quản, sử dụng đúng quy định và được bảo vệ tốt.

Vietsovpetro đã xây dựng “Quy chế quản lý an toàn bức xạ”, trong đó có nêu rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong công tác đảm bảo an toàn bức xạ cũng như các quy định về việc vận chuyển, lưu giữ, sử dụng, xử lý và thải chất thải phóng xạ.

Trong năm 2023, Vietsovpetro đã thuê đơn vị có tư cách pháp nhân để hiệu chuẩn 116 thiết bị đo liều và cảnh báo bức xạ cho các đơn vị cơ sở; gia hạn 6 giấy phép sử dụng nguồn phóng xạ ở các đơn vị sản xuất; cung cấp 868 liều kế cá nhân và đo liều tích lũy; tổ chức 6 khóa đào tạo và cấp chứng nhận về an toàn bức xạ cho 124 nhân viên an toàn bức xạ tại các đơn vị cơ sở; kiểm tra an toàn bức xạ và kiểm định cho 8 thiết bị phát tia X của Trung tâm Y tế.

Bên cạnh đó, Vietsovpetro cũng kiểm tra an toàn 9 nguồn phóng xạ trên các công trình sản xuất của Xí nghiệp khai thác dầu khí; xác định mức độ nhiễm xạ đối với các container chứa và vận chuyển nguồn; mức độ rò rỉ chất phóng xạ; đánh giá chất lượng các nguồn xạ, kho chứa tại Xí nghiệp Địa vật lý và giếng khoan.

Với các cơ sở lưu giữ nguồn phóng xạ, Sở KH-CN tổ chức kiểm tra trực tiếp đảm bảo nguồn phóng xạ không bị thất lạc, được lưu giữ, bảo quản trong điều kiện tốt, an toàn, không có nguy cơ rò rỉ.

Các đơn vị cơ sở có nguồn phóng xạ của Vietsovpetro đã xây dựng kế hoạch ứng phó sự cố phóng xạ của đơn vị mình và được Cục An toàn bức xạ và hạt nhân phê duyệt theo quy định của pháp luật.

“Hàng năm các đơn vị này đều tiến hành diễn tập ứng cứu sự cố bức xạ theo kế hoạch được phê duyệt. Nơi đặt thiết bị đo có hàng rào, biển cảnh báo, khoanh vùng bảo vệ. Mỗi ngày, các đơn vị đều kiểm tra bộ đo, hàng tuần đo độ bức xạ”, ông Kiên cho biết.

Kiểm tra định kỳ 

Trong lĩnh vực y tế, các cơ sở y tế, bệnh viện trong tỉnh đã đầu tư các thiết bị X-quang y tế hiện đại và chấp hành tốt quy định của pháp luật về an toàn bức xạ.

Cán bộ Sở KH-CN kiểm tra thực tế khu vực lưu giữ nguồn phóng xạ tại Xí nghiệp xây lắp khảo sát và sửa chữa các công trình khai thác dầu khí (thuộc Vietsovpetro TP.Vũng Tàu).

Theo đại diện Bệnh viện Vũng Tàu, đơn vị này luôn chú trọng thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về an toàn bức xạ để bảo đảm sức khỏe và an toàn cho người bệnh và cán bộ, công nhân viên. Tất cả các thiết bị có bức xạ như máy chụp X-quang, máy chụp CT, đo loãng xương, máy tán sỏi,… được đặt tại các phòng đảm bảo điều kiện theo quy định và được kiểm tra, kiểm định thường xuyên, định kỳ 3 tháng/lần. Cán bộ nhân viên y tế làm việc trong điều kiện bức xạ đều được tham gia các lớp tập huấn và có chứng chỉ hoặc chứng nhận về an toàn bức xạ (khoảng 16-18 người tùy thời điểm).

Thống kê của Sở KH-CN cho thấy, giai đoạn từ năm 2022 đến nay, Sở KH-CN đã thực hiện gia hạn, sửa đổi, bổ sung và cấp lại 104 giấy phép sử dụng thiết bị X-quang chẩn đoán trong y tế và 72 chứng chỉ nhân viên bức xạ cho người phụ trách an toàn.

Nhằm bảo đảm an toàn khi sử dụng bức xạ trong phục vụ phát triển kinh tế, xã hội, Sở KH-CN đã phối hợp với các địa phương, đơn vị đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo đảm an toàn bức xạ và hạt nhân trên địa bàn tỉnh. Với các cơ sở lưu giữ nguồn phóng xạ, Sở KH-CN tổ chức kiểm tra trực tiếp đảm bảo nguồn phóng xạ không bị thất lạc, được lưu giữ, bảo quản trong điều kiện tốt, an toàn, không có nguy cơ rò rỉ, thất lạc.

“Trên địa bàn tỉnh có 81 cơ sở y tế sử dụng thiết bị X-quang chẩn đoán phục vụ điều trị bệnh với tổng cộng 158 thiết bị X-quang. Bên cạnh đó, tỉnh còn có 60 cơ sở công nghiệp (51 cơ sở trong tỉnh và 9 cơ sở ngoài tỉnh) đang sử dụng các nguồn phóng xạ, thiết bị bức xạ được Cục An toàn bức xạ và hạt nhân cấp phép với tổng số nguồn bức xạ được sử dụng trên địa bàn là 553 nguồn phóng xạ và 98 thiết bị bức xạ.”

Ngoài ra, tỉnh có phát sinh chất thải rắn chứa nhân phóng xạ tự nhiên (chất thải NORM) từ hoạt động sản xuất của các DN với tổng khối lượng chất thải NORM đang lưu giữ trên địa bàn tỉnh là 7.742 tấn (từ năm 2017 đến 2023). Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, định kỳ Sở KH-CN chủ trì, phối hợp với Công an tỉnh, Sở Xây dựng, Sở TN-MT, UBND TX.Phú Mỹ tổ chức kiểm tra công tác bảo đảm an toàn ở các Công ty CP Hóa chất hiếm Việt Nam, Công ty TNHH Sông Xanh và Công ty TNHH Môi trường Quý Tiến trong việc vận chuyển, lưu giữ chất thải NORM.

“Công tác quản lý an toàn bức xạ những năm gần đây được bảo đảm, không để xảy ra nguy cơ mất an ninh, an toàn bức xạ”, ông Trần Duy Tâm Thanh, Phó Giám đốc Sở KH-CN cho biết.