Tiêu dùng có trách nhiệm

Chương trình Môi trường Liên Hợp quốc (UNEP) đã lựa chọn chủ đề Ngày Môi trường Thế giới năm 2015 là “Cùng nhau tiêu dùng có trách nhiệm – Vì một Trái đất bền vững” (Seven Billion Dreams. One Planet. Consume with care) nhằm kêu gọi con người hãy bảo vệ trái đất ngay từ bây giờ bằng những hành động thiết thực trong tiêu dùng vì đó là cách tốt nhất đảm bảo cho tương lai của chúng ta và các thế hệ mai sau.

Theo đánh giá của UNEP, hệ sinh thái trên trái đất đang dần tiến tới mức suy thoái hoặc bị biến đổi, nguyên nhân là do sự gia tăng dân số và phát triển kinh tế. Dự kiến đến năm 2050, với các mô hình sản xuất và tiêu dùng tiêu tốn nhiều tài nguyên thiên nhiên như hiện nay và cộng với sự gia tăng dân số thế giới chạm ngưỡng 9,6 tỉ người sẽ phải cần tới 3 Trái đất mới đáp ứng được thói quen sinh hoạt và mức tiêu dùng như hiện tại.

Tại Việt Nam và nhiều nước trên thế giới, tăng trưởng kinh tế còn dựa nhiều vào các yếu tố phát triển theo chiều rộng, chậm chuyển sang phát triển theo chiều sâu. Sản xuất công nghiệp với mô hình công nghệ lạc hậu làm mức tiêu hao nguyên liệu, năng lượng lớn, tỷ suất phát thải chất ô nhiễm cao.

Bên cạnh đó, nhu cầu phát triển nóng các nền kinh tế và thói quen tiêu dùng đang là nguyên nhân trực tiếp khiến các nguồn tài nguyên bị khai thác và môi trường bị ô nhiễm, gây mất cân bằng sinh thái.

Vì vậy, Thông điệp Ngày Môi trường Thế giới năm 2015 đã hướng đến nội dung thiết thực với chính mỗi con người, với mỗi quốc gia, vùng lãnh thổ là sản xuất và tiêu dùng theo hướng bền vững. Thay vì nghĩ đến việc tìm kiếm một hành tinh khác để sinh sống, UNEP mong muốn và kêu gọi hãy cùng nhau bảo vệ Trái Đất này ngay từ bây giờ. Sống bền vững nghĩa là làm nhiều hơn và tốt hơn nhưng với sự tốn kém ít hơn. Điều đó nghĩa là phát triển kinh tế không thể khiến tài nguyên thiên nhiên bị suy giảm một cách nhanh chóng.

Tại Việt Nam, phát triển bền vững đã trở thành đường lối, quan điểm của Đảng, chủ trương, chính sách của Nhà nước và được thể hiện rõ nét trong các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội quốc gia cũng như của các ngành và địa phương và đã được các địa phương tích cực triển khai.

Tăng thời lượng phát sóng về môi trường

Để thiết thực hưởng ứng Ngày Môi trường Thế giới năm 2015, ngày 24/4/2015 Bộ Tài nguyên & Môi trường đã ban hành công văn số 1508/BTNMT-TCMT đề nghị các Bộ, ban ngành, đoàn thể Trung ương; UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường Thế giới năm 2015 như: Quán triệt, triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 24-NQ/TW về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường, Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, Chiến lược Phát triển bền vững Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020, Luật Bảo vệ môi trường năm 2014… đến đông đảo cán bộ và tầng lớp nhân dân; Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, vận động, giáo dục cán bộ và người dân nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, phát triển bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu; sử dụng tiết kiệm, hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên; khuyến khích và vận động người dân tăng cường các hoạt động tiêu thụ bền vững.

Bộ Tài nguyên & Môi trường cũng yêu cầu các đơn vị tổ chức các hoạt động cộng đồng ra quân làm vệ sinh môi trường, thu gom xử lý chất thải, rác thải; giải quyết những vấn đề môi trường bức xúc, tồn đọng trên địa bàn dân cư, cơ quan, đơn vị, trường học, cơ sở sản xuất, kinh doanh; khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh mương, ao hồ hệ thống thoát nước và các hoạt động phù hợp khác.

Ngoài ra Bộ Tài nguyên & Môi trường cũng đề nghị các cơ quan truyền thông, báo chí, các đài phát thanh, truyền hình Trung ương và địa phương tăng cường thời lượng phát sóng về môi trường, xây dựng chuyên trang, chương trình cổ động, bài viết, phóng sự về chủ đề môi trường, sản xuất và tiêu dùng bền vững nhân sự kiện Ngày Môi trường Thế giới năm 2015. Treo băng rôn, panô, áp phích, khẩu hiệu về chủ đề môi trường tại khu vực công cộng, các đường phố chính, trụ sở cơ quan làm việc, nơi đông người qua lại nhằm truyền tải thông điệp và hành động bảo vệ môi trường. Phát hiện và biểu dương, khen thưởng để động viên kịp thời những cá nhân, tập thể, tổ chức có nhiều thành tích xuất sắc trong bảo vệ môi trường và phát triển bền vững…

Năm 2015, Bộ Tài nguyên & Môi trường phối hợp với Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam và Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc tổ chức các hoạt động cấp quốc gia hưởng ứng Ngày Môi trường Thế giới tại thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, từ ngày 03 – 05/6/2015 với chuỗi sự kiện Truyền hình trực tiếp Lễ Míttinh quốc gia hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới; Truyền hình trực tiếp trao Giải thưởng Môi trường Việt Nam năm 2015; Hội chợ triễn lãm thành tựu về bảo vệ môi trường; Hội thảo chủ đề “Nâng cao vai trò của Hội Nông dân bảo vệ môi trường trong xây dựng nông thôn mới”; Tổ chức lớp học về môi trường hướng tới sản xuất và tiêu dùng bền vững.