Theo ông Nguyễn Gia Anh Vũ, Giám đốc Công nghệ và Kỹ thuật số Heineken, hiện nay có một thực trạng là dù chuyển đổi số, dữ liệu lớn (big data), hiện đại hóa công nghiệp... là những khái niệm cơ bản nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn loay hoay không biết làm cách nào để chuyển đổi số, biến dữ liệu thành tiền hay hiện đại hóa công nghiệp. Ông nhấn mạnh đến việc trước hết phải đổi mới tư duy lãnh đạo, tiến đến là xây dựng quy trình, văn hóa về sử dụng dữ liệu số, thông tin số.

Đại diện từ Heiniken cũng nhấn mạnh mối liên kết giữa doanh nghiệp và viện, trường, theo đó, Heineken đã nhận sinh viên vào thực tập, đồng thời thường xuyên cử các nhân viên đến chia sẻ thông tin, kiến thức tại các trường đại học. Ông Trịnh Hồng Minh, đồng sáng lập Công ty Cổ phần Tập Đoàn The Startup đồng tình với cách làm này của Heineken và cho rằng, đổi mới sáng tạo mở sẽ là tiền đề của nền kinh tế chia sẻ: chia sẻ về kinh tế, nguồn vốn, nhân lực, tri thức, giáo dục… Phương pháp này cũng là “bàn đạp” hướng đến mục tiêu trở thành quốc gia khởi nghiệp của Việt Nam.

Ảnh minh hoạ

Nhấn mạnh về kinh nghiệm triển khai của thế giới, bà Phan Hoàng Lan, Giám đốc Trung tâm Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo (CEI) thuộc Đại học Fulbright cho biết, thông thường có 4 mô hình để doanh nghiệp thực hiện đổi mới sáng tạo, bao gồm tự mở một phòng nghiên cứu R&D nội bộ; thuê các công ty tư vấn về đổi mới sáng tạo doanh nghiệp; hợp tác với startup; hoặc làm việc với các trường đại học, viện nghiên cứu. Trong đó, thay vì chỉ tập trung vào nguồn lực bên trong thì đổi mới sáng tạo mở được hiểu là sự tham gia của nguồn lực bên ngoài, bao gồm các startup, viện nghiên cứu, trường đại học vào giải quyết bài toán cho chính doanh nghiệp.

Cụ thể, mô hình doanh nghiệp - công ty khởi nghiệp thường được thể hiện thông qua việc các tập đoàn mua các sản phẩm, dịch vụ của startup, tiếp cận các giải pháp, công nghệ đa dạng với chi phí tiết kiệm. Điểm yếu của mô hình này là có những giải pháp của startup chưa thực sự được chứng minh, không đủ để nhân rộng hoặc thiếu bảo mật thông tin.

Mặt khác, mô hình đối tác doanh nghiệp - trường đại học/viện nghiên cứu sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng nhiều trí tuệ, sáng kiến mới của các viện, trường không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới, chia sẻ chi phí và rủi ro cũng như tạo điều kiện để kết nối, tuyển chọn nhân tài. Điểm trừ của mô hình này là giải pháp ở các viện, trường thường ở giai đoạn sơ khởi và cần nhiều thời gian để kết nối và điều chỉnh. CEI của Đại học Fulbright sẽ theo mô hình thứ hai này với mong muốn xây dựng một nền tảng giúp sinh viên, giảng viên, cá nhân khởi nghiệp kết nối và ĐMST trong và ngoài doanh nghiệp.

Dù vậy, ông Martin Kim, Giám đốc Shinhan Future Lab nhấn mạnh, các đơn vị nên hỗ trợ kỹ năng, kinh nghiệm và vốn cho các startup để họ thêm tự tin và có thể thực hiện chuyển từ ý thức sang hành động. Hiện nay, Việt Nam cũng đã có sự xuất hiện của hơn 3.000 startup trên toàn quốc về hầu hết lĩnh vực công nghệ và kinh doanh, là cơ sở để các doanh nghiệp lớn, tập đoàn kết nối và tận dụng nguồn lực sáng tạo từ bên ngoài này.