HIỆU QUẢ TỪ CÔNG TRÌNH THÍ ĐIỂM

Chúng tôi trở lại sông Dinh (đoạn qua phường Phước Trung, TP. Bà Rịa) sau hơn 5 tháng kể từ ngày công trình “Thí điểm ứng dụng công nghệ cấu kiện lắp ghép bảo vệ bờ sông, hồ và đê biển để bảo vệ bờ sông, biển tỉnh BR-VT” được nghiệm thu. Đoạn sông này thường xuyên bị sạt lở, mỗi năm lại ăn vào đất liền hàng chục mét khiến bờ sông nham nhở và hiểm nguy rình rập. Nhưng nay, đoạn kè cấu kiện lắp ghép bằng công nghệ bê tông cốt sợi phi kim nối dài 100m đã giúp bờ sông Dinh ổn định, không còn bị sạt lở như trước. Nhìn từ phía lòng sông lên và từ Quốc lộ 51 qua, đoạn sông này trở nên vững chãi như bức tường rào, bởi những cấu kiện bê tông.

Ông Đỗ Hữu Hiền, Phó Giám đốc Sở KH-CN cho biết, những năm gần đây, hiện tượng xói lở đang diễn ra nghiêm trọng, đặc biệt tại các đoạn bờ biển Hồ Cốc, Hồ Tràm, lân cận khu resort An Hoa - Long Hải và cửa sông Dinh, Cửa Lấp… Sự gia tăng của mưa bão, áp thấp nhiệt đới và nước biển dâng do biến đổi khí hậu (BĐKH), cùng các hoạt động nhân tạo của con người đã làm thay đổi cán cân bồi tích ở bờ biển. Diễn biến phá hủy đang xảy ra trên toàn bộ chiều dài bờ biển, bờ sông, đến các công trình ven bờ và gây hậu quả nặng nề, ảnh hưởng lớn đến đời sống kinh tế - xã hội, làm tăng chi phí khắc phục và hạn chế tác hại của xói lở bờ biển.

Từ thực trạng đó, tháng 10/2017, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 2916/QĐ-UBND đặt hàng Công ty Thoát nước và Phát triển đô thị tỉnh (nay là Công ty CP KH-CN Việt Nam - Busadco) thực hiện dự án sản xuất thử nghiệm ứng dụng công nghệ “Cấu kiện lắp ghép bảo vệ bờ sông, hồ và đê biển để bảo vệ bờ sông, biển tỉnh BR-VT”. Dự án thử nghiệm xây dựng một đoạn bờ kè sông và biển với chiều dài 100m tại sông Dinh, thuộc phường Phước Trung (TP. Bà Rịa) và một đoạn bờ biển Hồ Cốc, huyện Xuyên Mộc.

Tháng 11/2020, các tuyến kè sông, kè biển với công nghệ cấu kiện lắp ghép bê tông cốt sợi phi kim đã được nghiệm thu, bàn giao và đưa vào sử dụng. Theo đánh giá của hội đồng KH-CN tỉnh, trong bối cảnh công nghệ chống xói lở bờ biển không đáp ứng yêu cầu, việc ứng dụng thành công “Cấu kiện lắp ghép bảo vệ bờ sông, hồ và đê biển” (do TS.Hoàng Ðức Thảo, Tổng Giám đốc Busadco cùng các cộng sự nghiên cứu, sản xuất) đã mang lại hiệu quả thiết thực. Sản phẩm sử dụng cấu kiện bê tông thành mỏng ruột rỗng, kết cấu không dùng thép, liên kết kiểu lắp ghép, bố cục hình khối, kiểu dáng đa dạng, đa kích cỡ. Giải pháp này được thiết kế mở, thi công dễ dàng trong điều kiện bùn nước và chi phí giảm khoảng 20-30% so với kết cấu truyền thống và các phương pháp khác.

GIẢI PHÁP NHIỀU TRIỂN VỌNG

Sau thành công của công trình, Busadco tiếp tục được lựa chọn triển khai các dự án trọng điểm ở TP. Hồ Chí Minh như: Dự án điều chỉnh hệ thống thủy lợi bờ ven sông Sài Gòn; Dự án xây dựng, nâng cấp đê biển Cần Giờ... Năm 2019, Busadco tiếp tục được thực hiện công trình “Kè bảo vệ bờ hồ Hoàn Kiếm (Hà Nội) công nghệ bê tông cốt phi kim, thành mỏng, khối rỗng, liên kết module” và được Bộ KH-CN bình chọn là một trong 10 sự kiện KH-CN nổi bật năm 2020. Công trình có độ bền cao, bảo đảm chống thấm, chống xâm thực và chống ăn mòn; có khả năng chịu tải không cần móng, liên kết module; phù hợp với điều kiện tự nhiên và yêu cầu công năng hồ Hoàn Kiếm; bảo đảm về quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật chống lật, trượt, lún… với tuổi thọ hơn 150 năm.

Ngoài ra, giải pháp này còn được áp dụng rộng rãi tại bờ Tây biển Cà Mau, các vùng biển có nguy cơ sạt lở cao tại tỉnh Thái Bình. Tại BR-VT, tháng 12/2020, tuyến kè bảo vệ bờ biển Dự án khu du lịch Làng Chài Resort Xuyên Mộc cũng được nghiệm thu, bàn giao cho chủ đầu tư với chiều dài 400m (giai đoạn 1) và 211m bờ biển (giai đoạn 2). Hiện nay, Busadco đang tiếp tục sản xuất cấu kiện kè bê tông phi kim đúc sẵn để thi công lắp đặt cho đoạn kè phá sóng xa bờ, bãi bồi tạo bãi với cao trình 1,5m, tổng chiều dài 200m tại xã Bông Trang, huyện Xuyên Mộc và 1,4km kè sông Ray cho các chủ đầu tư ngoài nhà nước.

Theo đánh giá của Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Hoàng Văn Thắng và các nhà khoa học, sản phẩm của Busadco đã khắc phục được hầu hết điểm yếu của các giải pháp truyền thống cho công trình kè, tường chắn bảo vệ bờ và biển ở nước ta. Tính ưu việt của giải pháp này là tận dụng được vật liệu cát đắp sẵn ở các bãi biển; có khả năng chống sạt lở, xói mòn, chống ăn mòn, chống xâm thực cao hơn và bền vững hơn. Do đặc tính mỏng và nhẹ nên sản phẩm có thể đúc sẵn, lắp ghép đơn giản và chi phí thấp, rất phù hợp với công tác chống xói lở tại Việt Nam.