Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) vừa cho biết, khoa y học hạt nhân của bệnh viện đã ghi hình PET/CT với hai loại thuốc phóng xạ mới đó là Galium-68 PSMA (Ga-68 PSMA) trong ung thư tuyến tiền liệt và Galium-68 Dotatate (Ga-68 Dotatate) trong u thần kinh nội tiết giúp chẩn đoán và theo dõi điều trị bệnh.

Với việc pha chế thành công 2 loại thuốc Ga-68 PSMA và Ga-68 Dotatate, khoa y học hạt nhân Bệnh viện Chợ Rẫy đã đem đến nhiều cơ hội cho người bệnh trong nước có thể tiếp cận phương pháp kỹ thuật mới trên thế giới, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cũng như tiết kiệm nhiều chi phí cho người bệnh.

Bác sĩ Nguyễn Xuân Cảnh - Trưởng khoa y học hạt nhân Bệnh viện Chợ Rẫy - cho biết trên thế giới, hai loại thuốc phóng xạ này đang được sử dụng rộng rãi cho người bệnh và đã được Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận. Hiện không phải quốc gia nào cũng có thể sản xuất được Ga-68 PSMA và Ga-68 Dotatate. Do đó, khi người bệnh trong nước có nhu cầu chụp PET/CT với 2 loại thuốc này thông thường phải đi ra nước ngoài.

Trải qua thời gian dài tìm hiểu, trao đổi chuyên môn cũng như chuẩn bị nguồn nhân lực để tập trung nghiên cứu, đến ngày 7/11 vừa qua, khoa y học hạt nhân Bệnh viện Chợ Rẫy - đơn vị đầu tiên tại Việt Nam - pha chế thành công và đưa hai loại thuốc Ga-68 PSMA và Ga-68 Dotatate vào sử dụng.

Sau gần một tháng áp dụng ghi hình PET/CT với Ga-68 PSMA cho 12 trường hợp ung thư tuyến tiền liệt và PET/CT với Ga-68 Dotatate cho 9 trường hợp u thần kinh nội tiết, kết quả cho thấy tính hiệu quả của 2 kỹ thuật này trong chẩn đoán và theo dõi điều trị bệnh.

Bệnh viện Chợ Rẫy vừa pha chế thành công và đưa hai loại thuốc phóng xạ trong điều trị ung thư. Ảnh minh họa

Bác sĩ Cảnh cho biết thêm, kỹ thuật PET/CT là một hệ thống chẩn đoán hình ảnh kỹ thuật cao, đầy tiềm năng cho nhiều lợi điểm trong chẩn đoán và theo dõi điều trị các loại bệnh như ung thư, thần kinh và tim mạch. Với thuốc Ga-68 PSMA, tế bào ung thư tuyến tiền liệt (thường có biểu hiện kháng nguyên đặc hiệu trên màng tế bào PSMA) sẽ gắn kết tốt và được phát hiện nhờ ghi hình PET/CT.

Còn đối với u thần kinh nội tiết thì tế bào u biểu hiện tăng thụ thể Somatostatin. Việc ghi hình PET/CT với thuốc Ga-68 Dotatate gắn kết vào thụ thể này sẽ phát hiện rõ hơn những tổn thương nguyên phát và di căn, giúp bác sĩ lâm sàng có hướng chẩn đoán, phân chia giai đoạn, chọn lựa phương pháp điều trị và theo dõi kết quả điều trị.

Theo thông tin từ Bệnh viện Vinmec, ung thư tuyến tiền liệt là một bệnh hay gặp ở nam giới trên 50 tuổi, tần suất mắc bệnh tăng tỷ lệ so với lứa tuổi, tuổi trung bình được chẩn đoán: 72 tuổi. Đây là căn bệnh có tỷ lệ mắc cao thứ 4 toàn cầu tính chung cả nam và nữ (sau ung thư phổi, vú, đại trực tràng). Theo Tổ chức nghiên cứu ung thư quốc tế IARC với trên 1 triệu ca mới mỗi năm chiếm 7,9% tổng số ung thư các loại.

Tại Việt Nam, cho đến nay chưa có một nghiên cứu thống kê đầy đủ về tỷ lệ mắc bệnh này. Trong một số nghiên cứu đơn lẻ người ta thấy tỷ lệ ung thư tuyến tiền liệt tình cờ phát hiện được qua xét nghiệm giải phẫu bệnh lý sau mổ mở u phì đại lành tính tuyến tiền liệt (UPĐLTTTL) là 7,2%. Nguyên nhân gây bệnh ung thư tuyến tiền liệt chưa được xác định rõ, tuy nhiên các nghiên cứu cho thấy không xác lập được sự liên hệ với thói quen hút thuốc lá, uống rượu bia, ăn nhiều thịt..., các bệnh rối loạn chuyển hóa, nội tiết.. hay gen có ý nghĩa gây ung thư tiền liệt tuyến.

Còn đối với ung thư thần kinh nội tiết, đây là một dạng bệnh ung thư không phổ biến, tuy nhiên bệnh diễn biến phức tạp, tỉ lệ di căn cao nên điều trị gặp nhiều khó khăn. Những phương pháp điều trị u thần kinh nội tiết có đạt hiệu quả tốt hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: tình trạng bệnh, kích thước và số lượng khối u, sức khỏe người bệnh, khả năng đáp ứng điều trị,…

Có rất nhiều loại u thần kinh nội tiết được phân loại theo nhiều cách nhưng phổ biến nhất vẫn là phân loại dựa trên vị trí phát triển của khối u. Các loại u thần kinh nội tiết phổ biến gồm: U thần kinh nội tiết ống tiêu hóa; nội tiết phổi, tuyến tụy, tuyến thượng thận.